Güney Kore ile Kuzey arasındaki gelişmeleri baştan başlayarak anlatacak olursak; pazar günü Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, barış görüşmeleri ve Nükleer silahlar konusu için Kuzey Kore’ye 5 kişilik elçi yollayacağını açıkladı. Pazartesi gün saat 14:00’te  Seul Havaalanı’ndan iki üst düzey güvenlik danışmanının başkanlığında beş kişilik bir elçi heyeti Kuzey Kore’ye hareket etti.

Görüşmelerin pazartesi ve salı yapılacağı ve salı akşam saatlerinde güneye dönecekleri açıklandı. Ulusal Güvenlik Konseyi şefi Chung Eui-yong, Ulusal İstihbarat Servisi başkanı Suh Hoon ve diğer üç kişi Kuzey’de pazartesi akşam yemeğinde Kuzey Kore lider Kim Jong-un’la bir araya geldiler. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, 2011 yılında iktidara geldiğinden beri İlk defa dün Güney Koreli üst düzey yetkililerle görüşmüş oldu.

Nihayet bütün dünyanın yakından takip ettiği, Kuzey Kore’yle Barış Nükleer silahsızlanma görüşmesi sona erdi. Dün akşam 5 kişilik özel elçi Seul’a döndü. Heyet görüşmelerle ilgili hükümete bilgilendirme yaptı.

Güney Kore Devlet Başkanı görüşmeyle ilgili açıklama yaptı. Görüşmelerin çok olumlu geçtiğini, Kuzey Kore lideri Kim, gerekli şartlar sağlanırsa nükleer silahlanmadan vazgeçileceğini söyledi.

Moon, “Şu anda, henüz çözülmüş bir şey yok, yalnızca ABD’nin seçici görüşmeler için ön görüşmeler için şartları en azından ABD’yle yapılan istişarelere dayanarak karşılandığına inanıyoruz.” dedi. İki Kore arasındaki herhangi bir yakınlaşmanın ABD-Kuzey Kore görüşmelerinin yeniden başlatılmasına bağlı olabileceğini belirtti.

Ayrıca tarafların Nisan ayının sonlarında yine zirve yapacağını ve görüşmelere devam edileceği ifade edildi. Kuzey ve Güney askeri yumuşamayla ile yakın istişare için üst (Sıcak Hattı) arasında bir telefon hattı kurulmasına karar verildi. İkinci zirve bu kez Güney Kore tarafında olacak. Panmunjeom’un Güney Kore tarafında bulunan Barış Evi’nde yapılacak.

Buraya kadar sadece olay aktarımı yapmış olduk. Yazının bundan sonraki bölümünde ise; konuşmaların satır aralarına, gazetelere yansımasına, basında nasıl yorumlandığına, uzmanların görüşlerine bakalım.

Pek çok Güney Koreli yetkililer ve uzmanlar, Kuzey Kore’nin stratejisinde ciddi bir değişim olduğunu düşünüyorlar. Dış güvenlik uzmanlarına göre net bir şey söylemek için henüz erken ama gazete başlıklarında daha pozitif bir hava hakim. “Başkan Moon, Kim Jong-un, Panmunjom’da gelecek ayın sonlarında buluşacak.”Nisan ayı sonundaki zirvede Kuzey Kore lideri, ilk kez güney topraklarına ayak basacak.”  “Kuzey Nükleer Silahtan Vazgeçiyor,” Şartlar Oluşursa Biz Hazırız”  “Kuzey belirtilen durumlarda Nükleer Silahlardan Arındırılması Büyük İlerleme”, “Görüşmeler Olumlu Devam Ediyor, “Başka büyük bir gösteri başladı” ve ” Kuzey Kore nükleer cephaneliği kabul etti. ” şeklinde yansıdı.

Bazılarına göre de bu yeni bir gelişme değil. Çünkü 2005’te Çin’in başkenti Pekin’de  kabul edilen ortak bildiride Kuzey “tüm nükleer silahları ve mevcut nükleer programları terk” etmeyi kabul etti diye deklare edildi. Ancak Kuzey Kore, Ekim 2006′ daki ilk nükleer denemesini yaptı ve o zamandan bu yana altı kez nükleer test gerçekleştirdi.

Kore Üniversitesi, Uluslararası Üniversite Enstitüsü Dekanı, Kim Sung-han: “Başka bir büyük gösteri ve eğlence başladı. Bazı açılardan, İran’ın nükleer programını terk etmesi için yapılan yaptırımlarda daha fazlası Kuzeye uygulanmaktadır. Kuzey Kore’nin bu sürece itildiği doğrudur. Mevcut hükümet, Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımların kaldırılması ya da azaltılmasında öncülük edecektir.

Bu aşamada, nükleer silahların tahliyesi ve nükleer silahların tahliyesi doğrulaması arasında önemli bir fark olduğunu düşünmeliyiz. K. Kore’nin nükleer silah terk etmesini ilan etmesi ve nükleer silahlarını terk ettiğini teyit etmek en az iki yıl alır. Böyle bir zaman farkı olduğundan, Kuzey Kore şimdiye kadar nükleer silahların tahrip edilmesini söylemek zorunda değildi fakat söyledi.

Görüşmenin sonuçları için erkenden bir şey söylemek istemiyorum. Beyan kökenli olmayan, ancak doğrulanabilir bir nükleer silahsızlandırma olmalıdır. Kuzey Kore’nin nihai hedefi, nükleer bir güç olarak Kuzey Kore’dir. Bu duyuru, Kim Jong-eun’un bu olayla nükleer silahlardan vazgeçmeye karar vermesinin temeli olamaz. “

Kore Üniversitesi Profesörü Muk-Wook: Bu, Kuzey Kore’nin 20 nükleer silahı olan mantığını haklı gösteren bir seviyedir. Bu aynı hikayeyi dördüncü kez dinliyoruz. Görüşmeyle alakalı elbette ki, alay etmemeliyiz. Nükleer silahlar ve konvansiyonel silahlar Güney’de kullanılmıyor gibi görünüyor.

Pyongyang’a gitmek ve nihayet Panmunjom’da zirve yapmak anlaşmanın sadece yarısıdır. Bundan sonra, ABD ile kuzey diyaloğu ilerleyemez ise bu sadece fotoğraf içindir. Kim Jong – eun, yaptırımları hafifletmek için ciddi muamele görmek istiyor. Kuzey, nükleer silahlı kuvvetlerini tamamladığında ABD bunu kabul edecek mi?

Bu kez, nükleer silahların yok edilmesini dinlemek zorundayız. Bununla birlikte, Kuzey Kore bir kez daha nükleer varlıktan bahsetti. Kim Jong Il’den beri yaptığı ve işittiğimiz aynı şey.

ABD, bu ziyaretin sonucunu umursamıyor. Washington’un uzunluğu Pyongyang yolundan daha kötü olabilir. Somut sonuçların olmadığını düşünüyorum. Korkarım ki ABD, Çin ve Rusya’dan diyalog eşiğini azaltmasını isteyecek “dedi.

Ulusal Güvenlik Konseyi eski direktörü Yoon Deok-min: “Kuzey Kore’nin nükleer silahların yok edilmesine olan bağlılığını ifade etmesi önemlidir. Bir süre, nükleer cephanelik bir erdemdir ve bunun bir “nükleer-ekonomik çeviri hattı” olduğunu ve nükleer silahların devrilmeyeceğini söylemektedir. Bununla birlikte, Kuzey Kore’nin özellikle hükümetle ne konuştuğunu bilmiyorum.

Kuzey Kore, ABD’yle konuşma konusunda istekli. Yetkililer, diyalog döneminde nükleer ve füze denemelerini askıya almak için bir ertelediler. ABD ve Kuzey Kore arasında belirli bir temas seviyesi olduğu varsayılmaktadır. Ancak diyalogda bir öncül olduğunu da görmeliyiz.

Zirvenin yakın bir zamanda yapılması önemlidir. Öyle görünüyor ki, iki Güney Kore, zirveyi Pyeongchang olarak uzun süredir tartışıyor. Sıra tarihi belirlemeye geldi. Bunun Kore ile ABD arasında bir işbirliği meselesi olup olmadığı ve ABD tarafında sürpriz olup olmadığı. ABD şaşkınlığına bakarsanız sorun kolay değildir.

Sonuç olarak, Kuzey Kore’nin aciliyetini hissediyorum. Fakat sorun ABD’nin nasıl tepki vereceği. İlk defa, Kuzey Kore ile ABD arasında keşif amaçlı bir diyalog imkanı da arttı. Nükleer müzakerelerin gelecekteki yapısının Nisan zirvesinden ABD-Kuzey Kore görüşmelerine akışının nasıl olacağına bakmak gerekiyor. “

Sejong Enstitüsü Birleşme Stratejisi Uygulamaya Araştırma Merkezi’nden Chung Sang Jang: Pyongyang ve Seul bir “zirve temasları tamamen alışılagelmemiş bir yaklaşım sözkonus. Gelecek ay, Panmunjom’da ve güney barış merkezinde yapacakları anlaşma, Başkan Kim Jung-eun’un cesur karakterini ve kararlılığını gösteriyor.

Özel telefon hatları kurulumu arasındaki Zirve iki Kore arasındaki kazara çatışma çıkmasını önlemek için özel bir elçisi kurumsal mekanizma olarak Kuzey Kore’ye bu ziyaretin çok önemli bir başarıdır. Kuzey Kore diyaloga açık olduğunu geçen söylemişti. ABD bu samimiyete inanırsa ABD ile arasında ciddi bir diyalog başlayabilir. Hatta Nükleer Silahlardan Arındırılması ve ilişkilerin normalleşmesini tartışmaya başlayabilir. Kuzey Kore artık provokasyonlara, devam etmeye çalışmıyor.

Asan Politika Araştırmaları Enstitüsü Başkan Yardımcısı’na göre “Bu, Kuzey Kore’nin hak taleplerini haklı çıkarmanın ve mantığının yerine getirilmesinin bir sonucudur. Nihayetinde Kuzey Kore’nin nükleer silahları, Kuzey Kore’nin ABD’ye düşman politikalar getirdiğini ve provokasyonlarının ABD’nin diyaloğu reddetmesinin bir sonucu olduğu iddiasını kabulünden kaynaklandı. Kuzey Kore’nin eyleminin nedeni Birleşik Devletleri ‘dir.

Mevcut hükümetin erken bir zirveye sahip olması ve önümüzdeki dört yıla yayılacak bir süreç olacağını düşünmesi gerekiyor. Kuzey Kore’nin, nükleer silahların yok edilme diyaloğuna tepki gösterdiğini söyleyebiliriz. Ancak Kuzey Kore, ABD’nin nükleer silahlardan arındırılmasından sorumlu değildir, her şey yolunda gidinceye kadar Kuzey Kore resmi olarak bir mağdur olarak tanınmaktadır ve suçlu ABD’dir. Mevcut hükümetin gelecekte ABD ile nasıl konuşacağını merak ediyorum. “

Evet, Güney Kore’den görüşmelere yönelik çevirip aktarabildiğim kadarıyla düşünceler bu şekilde. İşin soyut ve magazinsel boyutundan ziyade olayı geniş kapsamlı ve her düşünceyi kapsayıcı şekilde ele aldım. Umarım fazla sıkılmadan okumuşsunuzdur.

Normalde pazartesi günleri analiz-yorum yazıyorum fakat gündem sıcaklığını ve güncelliğini yitirmeden yazmaya çalıştım. Bu konuyla alakalı yorumlarınızı yazının hemen altına veya sosyal medya hesaplarıma yazmanızı bekliyorum. Türkiye’deki ulusal basında kaynak gösterilmeden yazılarımın kullanılmasını da onların vicdanına bırakıyorum.

Barış ve huzur içinde kalın..!

Haber Kaynağı: http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2018/03/06/2018030602744.html