Devrime Hazır Mısınız?

 

‘’Değişime hazır mısınız?’’ sorusu hafif kalır. Tüm dünya devletlerini etkileyen ve evlere hapseden bu koronavirüsü hakkında işin uzmanı değilim ama okuduğum uluslararası makale ve yazılardan yola çıkarak gelecekteki hayatımızı ne kadar etkileyeceğine yönelik tahmin ve öngörüleri aktarayım. 

Başlıkta söylediğim gibi bu virüs tüm dünyada toplum hayatında devrim kıvamında bir etkisi olacak. Bir nezle, bir MERS bir SARS ölçüsünde olacağını düşünenler için yazının devamı bir anlam ifade etmez. Olay daha sıcak, ortalık toz duman. Belki aylar sonra bu illetten kurtulacağız ama etkisi yıllar sürecek gibi. 

 

Çin ve Kore’yi takip eden kâr eder

 

Koronavirüsle mücadelede Kore’yi örnek verince bazı tepkiler geliyor. Bizim Kore’den alacağımız birşey yok, aksine Kore, bizden millet dayanışması görsün, türünden yorumlar alıyorum. Ben yine söylüyorum; virüs sonrası için teknolojik ve yenilik anlamında Çin ve ne Kore ne yaparsa onu yapan, onları takip eden zararlı çıkmaz. Virüs ilk Çin hazırlıksız yakalandı ama ikinci olarak Kore az da olsa Çin’in önlem ve hamlesine  göre hareket etti. 15 Şubattan beri virüsle uğraşan Kore, bugün itibariyle gerek vaka (10.062), gerek test sayısı (443 bin) gerekse de ölüm oranlarıyla (%1.73) çoğu ülkelerin takdirini toplamış ve başarılıdır. virüs teşhisi konulan yaşlı kadın ( 31.vaka) kilisedeki ayine katılması engelleyebilseydi veya kontrol altına alsaydı Kore için daha az oran ve sayıları konuşuyor olacaktık. Neyse konu fazla dağılmasın.

 

 

Teknolojiye Ayak Uyduran Kazanır

 

Tüm ülkeler ekonomik olarak bu virüsten etkilenecek. Bazı ülkeler açıkladıkları yardım paketi ile tepkilerin önüne geçmeye çalıştı. ilk etkilenen sektör ulaşım ve turizm oldu. Yerel de ise ilk lokantalar, kafeler, marketler ve küçük ticari işletmeler nasibini aldı.Uzun vade de sanayi, uluslararası ticaret, ithalat ve ihracat sektörleri etkilenecek. Ama buna karşın online işlemler, tarım, enerji ve teknoloji sektöründe şartlara ayak uyduranların yıldızı parlayabilir. Eğer ülkelerin altyapısı 5G teknolojisine uygunsa bunun devreye gireceğini söyleyebiliriz. Fabrikalarda insan yerine robot teknolojisi daha kazanabilir.

 

5G Farkı 

 

 5G’ yle birlikte teknoloji ve beyin kontrolü çağına geçiş olacak. Şu an tüm dünyada yaygın olan online bankacılık, internetten alışveriş, evde çalışma, işini ofisle sınırlamayan çalışma sistemi, mobil cüzdan, temassız ödeme ve QR kodu üzerinden ödeme ve nakit kullanımını azaltacak. Yaptığın her online işlem aslında sizin nerede ve ne yaptığınızın, yer tespiti bireysel özgürlük ve mahremiyeti zayıflatacak. Kore’nin başarısında insanların online kullanımı yaygın olduğu için vakaların takibini de kolaylaştırdı.

 

Kamuda da Dijitalleşme

 

Teknoloji şirketleri daha da güçlü ve baskın hale gelecek. Sanayi de devrim niteliğinde değişiklikler ve kamu hizmetleri de dahil olmak üzere tüm hizmetlerin dijitalleştirilmesini hızlandıracak. Topluluk ve devlet arasındaki memur ilişkisi her zamankinden daha uzak hale gelecek. Böylece devletler sivil toplum ve özel yaşam üzerindeki uzaktan kumanda gibi hep kontrolünden tutacaktır.

Eğitim-öğretim sisteminde de online sisteme geçemeyenler sınıfta kalacak. Dersler sınıflara okul binalarına hapsolmaktan kurtulacak. Uzaktan eğitim yaygın hale gelecek. Amerika ve Kanada’daki bazı üniversiteler online eğitime geçiyor. Amazon gibi büyük şirketler geçen haftalarda bazı yayınların ücretsiz olarak internetin emrine sundu. 

 

Krizi iyi yönetemeyenler ve Şeffaf olmayanlar

 

Teknolojisini geliştirmeyen ve kırılgan devletlerde ölümler arttıkça ülkelerin muhalefetleri 100.000’leri sokağa dökerek hükümetlerin krizi yönetememeleri, meşruiyetini tartışılır hale getirebilir. Evde kalarak insanlar kolektif eylemin neyi başarabileceğini fark etti. Burada virüsle ilgili halk için zamanında önlem alan, doğru bilgilendiren, şeffaf olan liderler sorun yaşamadan sıkıntıyı atlatır. 

 

Tıpta Yeni Teknoloji: Teletıp

 

Teknoloji demişken dijital teknolojiler daha da belirgin hale gelecek ve teletıp kullanımı yaygın hale gelecek. İnsanlar evlerinde oturduğu yerde testini yapabilecek. Kore’de insanlar sokakta veya ayaküstü bile corona testi olabildi. Ve test sonuçları birkaç saat içinde açıklandı. Bu yöntemle daha hızlı ve daha ucuz sağlık hizmetlerinin sunulmasına izin verecekler. 

 

Dini ibadetlere yeni yorum

 

Bu salgından kültürler ve dinler kötü bir şekilde etkilenecek. Yukarıda da söylediğimiz gibi Güney Kore’de kilise ayinine katılan bir kadın yüzünden o bölgede hızla yayıldı. İran ve Malezya gibi bazı müslüman ülkelerdeki cami cemaatinde yayılması. Arabistan’ın müslümanlar için kutsal olan Kabe’yi ibadete kapatması ve tüm dünyadaki camilerde cemaatle namaz kılınmasının yasaklanması, bütün dinlerde toplu ibadetlerin yapılıp yapılmaması tartışılıyor. Kutsal ortam ve cemaatle yapılan ibadetler cemaat olmadan (ayinler, cuma namazı, hac ve umre ibadeti ) nasıl olacak? Bütün dinlerde kutsal mekanlar çok önemlidir, çünkü ritüeller genellikle dinin özünü sembolize eder.

 

Küresel Tedarik Hızlanır

 

Ayrıca, maskeler ve test malzemeleri gibi tıbbi ekipman da dahil olmak üzere küresel tedarik zincirine ne kadar bağımlı olduğumuzu gösterir. Maske kültürü olmayan milletler tedarik etmede daha çok zorlandı. Yine burada Kore ve Çin örneğini verecek olursak; üretime bağlı havası temiz olmayan ve ince toz bulutlarında dolayı halk yılın belli dönemlerinde kullanıyordu. Hiç zorluk çekmedi. Sadece maske konusunda değil salgın sona erdiğinde, bence küresel ticaret devam eder ve daha da güçlenir. Amazon, Alibaba ve Aliexpres gibi global marketelerde online, master, visa ile alışveriş artar.

 

Devletin Kararı milletin geleceği

 

Virüsün etkilerini hafifletmek, üretimi devam ettirmek  için bankalara ve şirketlere yardım sağlayan hükümetler görüyoruz. Bazıları büyük bütçeler ayırırken bazıları herkes taşın altına elini koyacak dedi. Bu dönemdeki devletlerin politikaları milletlerin geleceğini belirleyecek. Kader deyip geçenler, kalan sağlar bizime razı olacak.Teknoloji bilim ve  ArGe’ye yatırım yapanlar ufak bir nezle gibi atlatıp hızla ayağa kalkacak bunu ihmal edenler yataklara düşecek, yıllarca kalkmayacak.

 

Bireysel Hayatlar

 

Toplumsal yaşama etkisine de bakacak olursak: bireysel hayatlar daha artabilir. Kore’de yalnız yaşayanların oranı yüksek olduğu için tamda bir Kore modeli diyebiliriz. Şehirlerden uzak küçük yerleşim alanlarına ve evlere yönelim olabilir. Bir sobanın etrafında toplanan millet olarak doğalgaza geçişte bilen zorlandık. Bu duruma da alışmak bizim için zor olacak gibi.

 

Takip Sistemi

 

Toplumsal yaşam demişken; bazı ülkelerde virüsle beraber insanların marketlere saldırması, yağmalama görüntüleri yada kibarca bir ifadeyle 2-3 aylık alışverişini bir günde yapan insanların görüntüsüne Kore’de rastlanmadı. Çünkü toplum teknolojiyle yönlendirildi. Her sokak başı kamera takip sistemi caydırıyor. Burada kamera ve takip sistemi özel hayatı gizliliğini ihlal ederek bireysel özgürlükleri kısıtlamış olacak. Burası da gelecekte ayrı bir tartışma konusu olacak.

 

Bu krizin ilk kazananı: Çin ve Kore

Sonuç olarak virüsü, Çin’e veya uzak doğuda bir millete mal etmek doğru değil. Buna dikkat edelim bununla ırkçılık hortlayabilir. Ama coronavirus denilince ilk akla Çin ve Kore geliyor. Savaştan ilk onları çıkmış olarak düşünürsek; onlar savaş sonrası kalkınma sanayi devrimlerine geçiş yaparak şu an boğuşan ülkelere göre bir iki adım önde olacak. Kore, teknolojisiyle hızlı internetiyle, özellikle 5G teknolojisinin faydasını burada gördü. Gerek online işlemler gerekse adım başı kamerasıyla virüsün takip ve kontrolünü iyi yaptı.